با نزديك شدن به پايان سال ۲۰۱۱، نشريات مختلف بهترين نوشتهها و مطالب سال را انتخاب و منتشر ميكنند. چند روز پيش نشنال جئوگرافيك، بهترين عكسهاي سال ۲۰۱۱ را همراه توضيحاتي منتشر كرده است كه توجه شما را به آنها جلب ميكنم. در ميان ۱۵ عكس برتر انتخاب شده، عكسي از بابك امين تفرشي -چهره دوستداشتني نجوم آماتوري و روزنامهنگاري علمي كشورمان- هم به چشم ميخورد.
۱- شاتل فضايي انديور: قرار بود، مأموريت انديور آخرين مأموريت شاتلهاي ناسا باشد، اما با تصويب يك مأموريت فضايي اضافي براي آتلانتيس، اين شاتل افتخار انجام آخرين مأموريت شاتلها را نصيب خود كرد و دوره سي ساله مأموريتهاي شاتلها به پايان رسيد.

در اين عكس كه در ماه مي گرفته شده است، شاتل انديور را ميبينيد كه در پيراموناش روشنايي شهرهاي زمين پيدا است.
۲- ستاره دريايي ماداگاسكار: اين عكس زيبا در اگوست امسال توسط آژانس فضايي اروپا گرفته شده است. عكس رود بتسيبوكا در شمال غربي ماداگاسكار را نشان ميدهد كه به خليج بُمبِتوكا ميريزد، اين خليج هم به نوبه خود به كانال موزامبيك ميپيوندد.

اين عكس، نمايي شبيه ستاره دريايي پيدا كرده است و رسوبات بين شاخههاي رود، نماي رنگي زيبايي به وجود آوردهاند.
۳- شفق قطبي جزيره: اين عكس در يكي از جزاير ايسلند گرفته شده است و در آن شفق قطبي سبزرنگ، كهكشان راه شيري را مثل قابي احاطه كرده است. اين عكس در جريان دومين مسابقه عكاسي «زيبايي آسمان شب» برنده جايزه اول شد.

۴- بقاياي ابرنواختر (سوپر نووا): در ماه مارس ناسا با استفاده از رصدگر اشعه ايكس كانادا، عكس تازهاي از بقايايي ابرنواختر تايكو Tycho گرفت.
نور حاصل از انفجار اين ابرنواختر قرنها پيش يعني در سال ۱۵۷۲ به زمين رسيد و آنقدر زياد بود كه در طول روز هم با چشم غيرمسلح ديده ميشد. اين ابرنواختر ۱۳ هزار سال نوري با ما فاصله دارد.

در اين عكس، اشعه ايكس با انرژي كم با رنگ قرمز و اشعه ايكس با انرژي زياد با رنگ آبي نشان داده شده است.
۵- كهكشان پيچ و تاب خورده: اين عكس در اگوست امسال با دوربين تلسكوپ فضايي هابل از كهكشاني به نام NGC 2146 گرفته شده كه اندكي از كهكشان راه شيري كوچكتر است. يكي از بازوهاي اين كهكشان ۴۵ درجه خميدگي دارد و درجلوي هسته كهكشان قرار گرفته است. احتمالا نيروي جاذبه يك كهكشان ناشناخته نزديك، باعث اين طرز قرارگيري بازو شده است.

۶- حلقه خورشيدي: اين عكس در ماه مارس به وسيله فضاپيماي مشاهدهگر ناسا از فوران پلاسماي خورشيد گرفته شده است.

۷- در ۲۲ اكتبر، «جفري بركس» اين عكس را در پنسيلوانيا از شهابها گرفت، در حالي كه صعود ماه، كه در اين عكس در پشت شاخ و برگ درختان در پاييز پنهان است، او را نگران كرده بود كه قادر به عكس گرفتن نباشد، او موفق شد عكسهاي زيبايي از شهابها بگيرد.

۸- ستاره پرسرعت: اين عكس به وسيله تلسكوپ فروسرخ طيف گسترده ناسا يا WISE گرفته شده است، ستاره آبي مركز عكس، با چشم غيرمسلح به رنگ قرمز ديده ميشود و Zeta Ophiuchi نام دارد.

گمان ميرود كه اين ستاره، پيشترها، ستاره همدمي در كنار خود داشت، اما با انفجار آن ستاره، ستاره Ophiuchi تنها ماند و با سرعت افزونتري در ابر غباري پيرامونش، حركت كرد.
۹- در اين عكس فضانورد ناسا -مايك فوسام- در اتاقكي در ايستگاه فضايي بينالمللي ديده ميشود.

۱۰- رود ستارگان در دره «ماردي خولا»ي هيمالايا. اين عكس در نپال و با استفاده از نوردهي طولاني گرفته شده است.

۱۱- اين عكس را بابك امين تفرشي در ايران و از فراز كوهها البرز گرفته است. در اين عكس ماه در خسوف كامل است، اما تابش غيرمستقيم نور خورشيد، باعث شده با نور زرد مايل به قرمز مشخص باشد.

خسوف ماه ژوئن، طولانيترين و كاملترين خسوفي بود كه در اين دهه رخ داد. بهترين جاهايي كه ميشد اين كسوف را ديد، شرق آفريفا، خاورميانه، آسياي مركزي و غرب استراليا بود.
ميتوانيد در وبسايت نيوساينيست، تعدادي از عكسهاي زيباي بابك امين تفرشي را ببينيد.
۱۲- اين عكس با استفاده از تلسكوپي در صحراي شمال شيلي گرفته شده است. اين عكس اولين عكس منتشرشده براي عموم از كهكشان Antennae است.

تلسكوپي كه صحبت از آن شد ALMA نام دارد و ساخت آن در سال ۲۰۱۳ به پايان مييابد. اين پروژه بزرگترين پروژه ساخت تلسكوپ روي سطح زمين است. ALMA متشكل از ۶۶ آنتن است كه در پهنهاي ۱۶ كيلومتري پراكنده هستند، اطلاعات اين آنتنها با فيبر نوري به هم ميپيوندند و يكي ميشوند تا در مجموع كار يك تلسكوپ بزرگ را بكنند. براي خواندن اطلاعات بيشتر در مورد اين راديوتلسكوپ، به اينجا برويد.
۱۳- اين عكس در يكي از شهرهاي برزيل از غروب خورشيد گرفته شده است و در آن يك لكه بزرگ خورشيدي به خوبي پيداست.

۱۴- گودالهاي سطح عطارد: اين عكس در ماه سپتامبر با استفاده از كاوشگر عطارد گرفته شد. اين عكس گودالهاي عجيبي روي سطح سياره نشان ميدهد كه محتواي ناشناختهاي دارند كه نور را بازتاب ميدهد.

۱۵- مردي در آينه: تصوير دانشمندي به نام مارك كلامپين در آينههاي تلسكوپ فضايي جيمز وب افتاده است. آينه اصلي اين تلسكوپ، ۱۸ بخش شش ضلعي دارد كه با پيوستن به هم يك آينه با عرض ۶٫۵ متر شبيه نماي يك كندوي عسل ايجاد ميكنند. تلسكوپ فضايي جيمز وب قرار است در سال ۲۰۱۸ به فضا پرتاب شود.

منبع:هوپا